Οι Σποράδες είναι σύμπλεγμα νησιών του Αιγαίου πελάγους τα οποία βρίσκονται στην περιοχή βορείως της Εύβοιας και ανατολικά της Μαγνησίας. Κατά την αρχαία γεωγραφική αντίληψη ως Σποράδες καλούνταν όλα τα διάσπαρτα νησιά του Αιγαίου εκτός των πέριξ της ιερής νήσου Δήλου Κυκλάδων.
Αρχικά μετά την ανεξαρτησία ως Βόρειες Σποράδες χαρακτηρίστηκαν όλες οι βόρεια των Κυκλάδων νήσοι, του νεοσύστατου τότε Βασιλείου, και Νότιες Σποράδες όλες οι δυτικές των Κυκλάδων νήσοι. Μετά τη προσάρτηση και των υπολοίπων νήσων του Αιγαίου ορίσθηκαν όλοι οι παραπάνω προσδιορισμοί των Σποράδων. Κάποιες ακόμη φορές ως Νότιες Σποράδες θεωρήθηκαν και τα σημερινά Δωδεκάνησα.
Τελικά και μετά τη δεκαετία του 1960 ο όρος περιορίσθηκε μόνο στις σημερινές Σποράδες, λαμβάνοντας οι άλλες νήσοι τον προσδιοριστικό όρο νήσοι Βορείου Αιγαίου, Ανατολικού Αιγαίου, και νήσοι Αργοσαρωνικού.
Οι σημερινές Σποράδες είναι οι άλλοτε Θεσσαλικές και κατά την αρχαιότητα οι Μαγνήτων νήσοι. Αποτελούνται από αρκετά νησιά, άλλα μεγαλύτερα και άλλα μικρότερα. Τα σημαντικότερα είναι τέσσερα: η Σκύρος, η Σκιάθος, η Σκόπελος και η Αλόννησος. Από τα νησιά αυτά η Σκύρος ανήκει διοικητικά στο νομό Ευβοίας, ενώ τα υπόλοιπα (μαζί με όλα τα άλλα μικρότερα νησιά) ανήκουν στο νομό Μαγνησίας και είναι γνωστά και ως Βόρειες Σποράδες.
Σκιάθος
Η Σκιάθος είναι το πιο κοντινό στη στεριά από τα νησιά των Σποράδων. Απέχει 41 ναυτ. μίλια από την πρωτεύουσα του νομού Μαγνησίας, το Βόλο και μόλις 2,4 μίλια από τις ακτές του νοτίου Πηλίου, έχει ανατολικά τη Σκόπελο σε απόσταση περίπου 6 ναυτικών μιλίων,προς νότο την Εύβοια από την οποία απέχει 16 ν.μ και προς βορά βρίσκεται ο Θερμαϊκός κόλπος και απέχει 95 ν.μ. από τη Θεσσαλονίκη. Η έκταση του νησιού είναι 48 τ.χλμ.
Στην πόλη της Σκιάθου βρίσκεται άψογα διατηρημένο το σπίτι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που γεννήθηκε και έζησε στο νησί. Στο λιμάνι της πόλης, σε μια μικρή χερσόνησο υπάρχει το ενετικό φρούριο (Μπούρτζι) όπου σήμερα λειτουργεί το Ναυτικό Μουσείο. Μέσα στο φρούριο κτίσθηκε με μέριμνα και δαπάνη του Ανδρέα Συγγρού το Δημοτικό σχολείο του νησιού στο οποίο στεγάζεται πλέον το πολιτιστικό κέντρο της Σκιάθου.
Σκόπελος
Η Σκόπελος είναι ένα από τα νησιά των Βορείων Σποράδων, το δεύτερο νησί στη σειρά μετά τη Σκιάθο. Έχει έκταση περίπου 96 τετρ. χλμ. και περίμετρο 67 χιλιόμετρα. Έχει δύο βουνά, το Παλούκι (565 μ. ύψος) και το Δελφί (680 μ. ύψος).
Γεμάτη με πυκνά δάση που καλύπτουν σχεδόν το 80% της έκτασής της, θεωρείται το πιο πράσινο νησί του Αιγαίου. Έχει καλή τουριστική υποδομή, συγκεντρώνει όμως λιγότερο κόσμο (30.000 άτομα 15/8/2007) από τη γειτονική κοσμοπολίτικη Σκιάθο και διατηρεί σε μεγαλύτερο βαθμό τον παραδοσιακό χαρακτήρα της.
Η Χώρα της Σκοπέλου είναι μια παραδοσιακή νησιώτικη πόλη με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και όμορφα καλντερίμια. Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός. Η Χώρα αλλά και ολόκληρο το νησί είναι γεμάτο από παλιές παραδοσιακές εκκλησίες, ξωκλήσια και μοναστήρια. Αναφέρονται 24 μοναστήρια.
Σκύρος
Η Σκύρος είναι το νοτιότερο και μεγαλύτερο σε έκταση (210 τετρ. χλμ.) νησί των Βορείων Σποράδων, με πληθυσμό 2.994 κατοίκων. Βρίσκεται ανατολικά της Εύβοιας, από την οποία απέχει γύρω στα 35 χλμ. Το νησί, κατά το μεγαλύτερο μέρος, είναι ορεινό κυρίως στα νοτιοανατολικά, όπου υπάρχουν τα όρη Κόχυλας (792 μ.), Κουμάρι, Πιριώνες και Φανόφτης. Το κλίμα του νησιού χαρακτηρίζεται από δροσερά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες με μέση ετήσια θερμοκρασία 17 βαθμούς Κελσίου. Στα δυτικά σχηματίζονται οι όρμοι Καλογριάς, Πεύκου, Αγίου Νικολάου και Τριστόμου. Στη δυτική ακτή βρίσκεται το λιμάνι του νησιού, η Λιναριά.
Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Σκύρος (ή Χώρα), που βρίσκεται στην ανατολική ακτή. Συνδέεται με τη Λιναριά με ασφαλτοστρωμένο δρόμο μήκους 11 χιλιομέτρων, έχει ειρηνοδικείο, σταθμό αστυνομίας, ταχυδρομείο και τηλεγραφείο, γυμνάσιο, λύκειο και δημοτικά σχολεία. Άλλοι συνοικισμοί της Σκύρου είναι τα Μαγαζά, η Λιναριά και το Λουτρό (αγροτικός συνοικισμός).
Αλόννησος
Η Αλόννησος είναι νησί της Ελλάδας. Βρίσκεται στο Αιγαίο πέλαγος και ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Σποράδων. Η συνολική έκτασή του φθάνει τα 64,5 τχλμ. και το μήκος των ακτών του τα 67 περίπου χλμ. Μέγιστο μήκος περίπου 20 χλμ. και πλάτος από 3 μέχρι 4,5 χλμ. Χωρίζεται από τη Σκόπελο νοτιοδυτικά με τον πορθμό Αλοννήσου, εύρους 2 ν.μιλίων και βορειοανατολικά από τη νήσο Πελαγονήσι με τον πορθμό Πελαγονησίου, εύρους 3,5 ν.μ. Ο όρμος Πατητήρι αποτελεί το επίνειο της νήσου, όπου και συνδέεται ακτοπλοϊκά με το Βόλο, τη Σκιάθο, τη Σκόπελο και τη Θεσσαλονίκη.
Η Αλόννησος αποτελεί έναν από τους ωραιότερους βιότοπους στην Ελλάδα. Χάρη στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Σποράδων, που λειτουργεί στο βόρειο άκρο της νήσου, χαίρει εκτεταμένης περιβαλλοντικής προστασίας.
Περιστέρα Αλοννήσου
Η Περιστέρα είναι νησί των Βορείων Σποράδων και βρίσκεται ανατολικά της Αλοννήσου. Έχει έκταση 14,2 τ.χλμ.. Είναι σχεδόν έρημο νησί και οι μόνοι του κάτοικοι είναι μερικοί βοσκοί. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το νησί έχει 5 κατοίκους. Αποτελεί ένα από τα καταφύγια της μεσογειακής φώκιας. Το υψηλότερο σημείο του νησιού είναι 259μ.
Πιπέρι Αλοννήσου
Το Πιπέρι είναι νησί των Βορείων Σποράδων και βρίσκεται βορειοανατολικά της Αλοννήσου. Έχει έκταση 4,228 τ.χλμ.. Το νησί σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 6 κατοίκους. Αποτελεί ένα από τα καταφύγια της μεσογειακής φώκιας. Το ψηλότερο σημείο του νησιού είναι 352 μ. Καθώς έχει χαρακτηριστεί διατηρητέα μνημείο της φύσης η πρόσβαση στο νησί απαγορεύεται χωρίς άδεια.
